Zgodnie z art.68 ust. 1 oraz art. 86 ust. 1 w zw. z art. 104 ust. 2 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. z 2008 r. Nr 141, poz. 892 ), § 2 pkt 4 i 5-7, § 3 ust. 1 pkt 6, § 7a, § 10 ust. 1 oraz § 11 rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 maja 2004 r. w sprawie należności żołnierzy zawodowych za przeniesienia i podróże służbowe (Dz. U. Nr 140, poz. 1487 ze zm.):
- Żołnierzowi zawodowemu pozostającemu w związku małżeńskim lub posiadającemu dzieci pozostające na jego utrzymaniu, który w miejscu pełnienia służby lub miejscowości pobliskiej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej korzysta z zakwaterowania zbiorowego, przydzielono mu miejsce w internacie lub w kwaterze internatowej, bez prawa zamieszkiwania z członkami rodziny, przysługuje dodatek za rozłąkę i zwrot kosztów przejazdów odbywanych nie częściej niż raz w miesiącu do miejscowości zamieszkania członka rodziny i z powrotem.
- Żołnierzowi zawodowemu wyznaczonemu na stanowisko służbowe poza miejscowością stanowiącą siedzibę jednostki wojskowej lub wydzielonego pododdziału, w której żołnierz zajmował dotychczas stanowisko służbowe przysługują:
1 ) ryczałt z tytułu przeniesienia;
2) diety za czas przejazdu i pierwszą dobę pobytu w nowym miejscu pełnienia służby;
3) ryczałt na pokrycie kosztów przejazdu z miejsca stałego zamieszkania do nowego miejsca pełnienia służby.
Wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie były przedmiotem orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2011r, II OSK 1669/10, który orzekł, iż przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz.U. 2003 Nr 179 poz. 1750) nie znajduje odpowiedniego zastosowania w przypadku żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową zamieszkujących w innym miejscu niż miejsce zamieszkania jego rodziny, gdy stan rozłąki nastąpił wskutek orzeczenia rozwodu, a nie przeniesienia służbowego.
Naczelny Sąd Administracyjny w orzeczeniu z dnia 25 marca 2011 r. orzekł iż niezbędnym elementem uzasadniającym przyznanie dodatku za rozłąkę jest istnienie związku przyczynowo- skutkowego pomiędzy przeniesieniem służbowym żołnierza zawodowego, a pozostawaniem w rozłące z rodziną i powiązaną z tym koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów utrzymania oraz uznał, że dodatek za rozłąkę przyznaje się żołnierzowi, który zamieszkiwałby ze swoją rodziną, gdyby nie został przeniesiony służbowo do innej miejscowości. Wyjaśnił, że dodatek za rozłąkę przysługuje żołnierzowi posiadającemu członków rodziny, o których mowa w § 3 ust. 2, w przypadku, gdy nie przesiedlili się oni wraz z nim do nowego miejsca pełnienia służby i zamieszkują w miejscowości, do której nie jest możliwy codzienny dojazd publicznymi środkami transportu. Poza tym, aby ubiegać się o sporny dodatek, jego sytuacja faktyczna musi dodatkowo odpowiadać jednej z przesłanek określonych w ust. 3 § 7a tego rozporządzenia, tj. min. żołnierzowi przeniesionemu służbowo nie przekazano do zamieszkiwania wraz z członkami jego rodziny, w nowym miejscu pełnienia służby, lokalu mieszkalnego.
Biorąc pod uwagę wątpliwości oraz treść orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 marca 2011 r . I OSK 1669/10 należy stwierdzić, iż żołnierzowi pełniącemu zawodową służbę wojskową w miejscu innym niż miejsce zamieszkania rodziny dodatek przysługuje tylko wtedy, gdy żołnierz posiada realną możliwość stałego zamieszkiwania z rodziną, oraz że stan rozłąki nastąpił wskutek przeniesienia służbowego orzeczenia rozwodu, a nie orzeczenia rozwodu. W ocenie opiniującego wniosek złożony przez żołnierza nie zawiera usprawiedliwionych podstaw świadczących o zasadności przyznania świadczenia w postaci dodatku za rozłąkę z rodziną.
Marek Lewandowski | Radca Prawny Togatus
