W 2021 r. zarobimy więcej. Płaca minimalna wzrośnie o 200 zł i będzie wynosić 2 800 złotych brutto. Oznacza to, że w końcu przekroczy barierę 2 tysięcy złotych na rękę. Na co wpłynie planowany wzrost płacy minimalnej?
Jak poinformowało Centrum Informacyjne Rządu minimalne wynagrodzenie za pracę od stycznia 2021 r. wyniesie 2 800 zł brutto, minimalna godzinowa stawka zleceniowa wzrosnąć ma z 17 zł do 18,20 zł. Podniesienie tak zwanej minimalnej krajowej z pewnością pozytywnie wpłynie na sytuację finansową poszczególnych gospodarstw domowych, ponieważ Polacy powinni i chcą otrzymywać z roku na rok coraz wyższe honoraria.
W zakresie elementów składowych płacy minimalnej uwzględnione są wszystkie składniki wynagrodzenia podane w statystykach GUS z wyjątkiem: nagród jubileuszowych, odprawy emerytalnej i rentowej oraz dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych i porze nocnej.
Minimalne wynagrodzenie jest parametrem płacowym o kluczowym znaczeniu. Od niego zależy szereg innych benefitów przysługujących pracownikowi oraz obywatelowi.
Wzrosną odprawy pieniężne
Biorąc przykład spraw pracowniczych, od stawki płacy minimalnej zależy kwota maksymalnej odprawy pieniężnej pracownika. Zgodnie z art. 8 ust. 4 Ustawy z dnia 13 marca 2013 r. o szczególnych przypadkach rozwiązywania z pracownikami stosunku pracy z przyczyn niedotyczących pracownika Wysokość odprawy pieniężnej pracownika zwolnionego z przyczyny określonej w ww. ustawie nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy. Tak więc minimalne wynagrodzenie, które zmienia się od 1 stycznia 2021 r. podniesie maksymalną odprawę pieniężną z tytułu rozwiązania stosunku pracy do kwoty 42 000 zł.
Wyższe dodatki za pracę
Płaca minimalna pozostaje także w korelacji z wysokością dodatku za pracę w porze nocnej. Pracownik świadczący pracę w godzinach od 21:00 do 7:00 ma prawo do dodatku za każdą przepracowaną godzinę w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Większe odszkodowania
Kolejnym przykładem jest odszkodowanie pracownika za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu. Pracownik, wobec którego pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. Podobnie jest w przypadku odszkodowania z tytułu rozwiązania przez pracownika umowy o pracę na skutek stosowania mobbingu. Wobec tego gwarantowana kwota odszkodowania w 2021 r. wzrośnie o 200 zł.
Płaca minimalna ma również istotne znaczenie dla wysokości wynagrodzenia za czas przestoju oraz za czas gotowości do pracy poza normalnymi godzinami pracy, czyli podczas tak zwanego dyżuru.
Zasiłki chorobowe również będą wyższe
Należy pamiętać o tym, że wysokość płacy minimalnej jest bardzo ważna dla wysokości najniższego zasiłku chorobowego wypłacanego pracownikowi. Podstawa wymiaru zasiłku dla pracownika powinna zostać obliczona na bazie przeciętnego wynagrodzenia z 12 miesięcy poprzedzających miesiąc choroby, z uwzględnieniem przewidzianego przez ustawodawcę minimum. Podstawa wymiaru zasiłku nie może być niższa od kwoty wynagrodzenia minimalnego pracowników, po pomniejszeniu o kwotę odpowiadającą 13,71%.
Skorzystają rodzice dzieci z niepełnosprawnościami
Wzrost płacy minimalnej powinien także ucieszyć rodziców dzieci niepełnosprawnych, którzy pobierają na nie świadczenie pielęgnacyjne. Wynika to z faktu, że kwota świadczenia pielęgnacyjnego podlega corocznej waloryzacji od 1 stycznia. Waloryzacja polega na zwiększeniu kwoty świadczenia pielęgnacyjnego o wskaźnik waloryzacji. Wskaźnikiem tym jest natomiast procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Możliwy wzrost średniego wynagrodzenia
Warto wspomnieć także o możliwości wzrostu średniego wynagrodzenia w Polsce na skutek zwiększenia płacy minimalnej. Jest to realna szansa, żeby Polacy otrzymywali pensje zbliżone do standardów europejskich płac. Poprzez wzrost pensji minimalnej, pracownicy dotąd zarabiający więcej na skutek zmniejszenia dysproporcji ich wypłaty w stosunku do wypłaty mniej wykwalifikowanych pracowników, mogą znaleźć się w poczuciu demotywacji, a tym samym obniżyć swoją wydajność. Aby uniknąć takiego scenariusza, pracodawcy będą lepiej wynagradzać bardziej cenionych przez siebie pracowników.
Nowego znaczenia nabiera też pojęcie pensji minimalnej w kontekście panującej epidemii oraz związanych z nią turbulencji na rynku pracy. Zgodnie z art. 15g specustawy antycovidowej (Dz.U. z 2020 r. poz. 374 zm.) pracownikowi objętemu przestojem wypłaca się wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50 proc., ale nie niższe niż minimalne wynagrodzenie o pracę. W przypadku skróconego czasu pracy (maksymalnie o 20 proc.) pensja jest dofinansowana w połowie. W takim przypadku płaca nie może być niższa od pensji minimalnej proporcjonalnie do wymiaru etatu. Płaca minimalna wyznacza więc pewne gwarancje bezpiecznej płacy dla pracowników w dobie koronakryzysu.
Wzrost wydatków na konsumpcję
Zwiększą się budżety poszczególnych domostw dzięki lepszym możliwościom gromadzenia oszczędności. Znacznej poprawie ulegną zdolności kredytowe obywateli, którzy będą w stanie pożyczać większe sumy pieniędzy. Mniej korzystnym zjawiskiem okaże się wzrost inflacji, która w następstwie może spowodować wzrost cen towarów i usług oferowanych na rynku.
Możliwe wyższe bezrobocie
Efektem wzrostu płacy minimalnej może być także ryzyko wyższego bezrobocia – związane z tym, że pracodawcy nie będzie stać na utrzymanie dotychczasowej liczby pracowników ze względu na zbyt duże koszty zatrudnienia. Wobec powyższych zależności przedsiębiorca ograniczy liczbę zatrudnionych. Istnieje ryzyko wzrostu zatrudniania pracowników w formach alternatywnych do umowy o pracę, takich jak samozatrudnienie. Ponadto znacznie zmniejszy się motywacja pracodawców do powiększania kadry pracowniczej. Czarna strefa rynku pracy również może skorzystać na prognozowanych zmianach.
Wyższe wynagrodzenie a alimenty
Warto mieć na uwadze, że na skutek prognozowanych zmian wiele rodzin może mieć problem z uzyskaniem świadczeń z funduszu alimentacyjnego czy z tytułu zasiłku rodzinnego. Otrzymanie ww. świadczeń zależy od wysokości zarobków wnioskujących. W przypadku świadczeń z zasiłku rodzinnego jest to kwota 674 zł na osobę w rodzinie lub 764 zł w przypadku rodziny z dzieckiem z niepełnosprawnością. W funduszu alimentacyjnym ten próg to już 800 zł na członka rodziny. Podwyższenie płacy minimalnej przy rodzinach mniej liczebnych może spowodować, że nie spełnią one kryterium dochodowego.
Jak widać na przytoczonych wyżej przykładach płaca minimalna to nie tylko gwarantowana wysokość wypłaty pracowniczej, ale także znaczące konsekwencje dla innych współczynników płacowych, zależności gospodarczych i finansowych oraz należnych obywatelom świadczeń społecznych.
_______________________________________________
Płaca minimalna jest uregulowana ustawą z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Ustalenie płacy minimalnej służy zwalczaniu przejawów nieuczciwej konkurencji poprzez obniżanie wynagrodzenia, a jednocześnie eliminuje możliwość wykorzystywania pracowników. Według danych GUS wynagrodzenie za pracę w kwocie minimalnej otrzymuje obecnie blisko 1,5 mln Polaków.
Apl. radc. Katarzyna Bujalska
Potrzebujesz porady prawnej? Zadzwoń: +48 89 527 71 04
Poznaj koszty pomocy prawnej – cennik
Skorzystaj z porady prawnej online
