Od 1 stycznia 2016 r. w polskim prawie upadłościowym zaczęła funkcjonować zupełnie nowa instytucja – przygotowana likwidacja (tzw. pre-pack). Instytucja ta została wprowadzona po to, aby znacząco skrócić czas trwania postępowania upadłościowego, sprawnie zlikwidować majątek, a jednocześnie szybciej i pełniej zaspokoić wierzycieli.
Na czym polega sens pre-packu?
Polega on na tym, że do wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorstwa dołączyć można wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa, jego zorganizowanej części czy składników majątkowych tworzących znaczną część przedsiębiorstwa.
Przygotowana likwidacja jest szansą dla przedsiębiorcy, który mając problemy z wypłacalnością i w perspektywie ogłoszenie upadłości, chce uratować firmę, by mogła ona prowadzić w sposób niezakłócony działalność gospodarczą. Poszukuje zatem podmiotu zainteresowanego nabyciem przedsiębiorstwa, ustala warunki transakcji i następnie składa do sądu wniosek o ogłoszenie upadłości z wnioskiem o zatwierdzenie warunków sprzedaży oraz opinią biegłego rzeczoznawcy o wartości sprzedawanego majątku. W ten sposób masa majątkowa jest transferowana do innego podmiotu, który wykorzystuje ją do prowadzenia działalności gospodarczej bez żadnych zakłóceń.
Jakie zmiany w przepisach?
24 marca 2020r. w życie weszły znowelizowane przepisy Prawa upadłościowego, które przyniosły kilka istotnych zmian, jeżeli chodzi o przygotowaną likwidację.
Nowe przepisy pozwalają złożyć wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży w toku całego postępowania o ogłoszenie upadłości, tj. od dnia złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości do chwili uprawomocnienia się postanowienia w tym przedmiocie.
We wcześniejszym brzmieniu przepis ten pozwalał na złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży tylko razem z wnioskiem o ogłoszenie upadłości (choć zaznaczyć należy, iż pojawiały się tu wątpliwości interpretacyjne). Obecnie wniosek taki może złożyć każdy uczestnik postępowania, natomiast przed 24 marca 2020r., tylko wnioskodawca (wierzyciel albo dłużnik) mógł taki wniosek złożyć.
Z praktycznego punktu widzenia oznacza, to , że w toku postępowania o ogłoszenie upadłości będzie można złożyć kontrpropozycję (np. wniosek składa wierzyciel, a dłużnik składa swój wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży). Wcześniej taka sytuacja nie mogła mieć miejsca. Warto w tym miejscu dodać- to także nowość – iż wniosek może dotyczyć więcej niż jednego nabywcy, co np. może oznaczać, że dany składnik majątku zostanie nabyty przez kilka podmiotów na współwłasność.
Istotnym novum jest konieczność dołączenia do wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży potwierdzenia wpłaty wadium w wysokości 10 % oferowanej ceny. W przypadku braku dowodu wpłaty sąd pozostawi wniosek bez rozpoznania. We wcześniej obowiązujących przepisach wadium nie było konieczne.
Dosyć istotną zmianą jest obligatoryjność zabezpieczenia w postaci tymczasowego nadzorcy sądowego (TNS) albo zarządcy przymusowego w przypadku złożenia wniosku o pre-pack. Kwestię tę reguluje art. 56 aa Pr. Up. Jest to o tyle istotne, że w przypadku, gdy wniosek o pre-pack nie będzie zasadny, sąd i tak obowiązany jest wyznaczyć TNSa.
W art. 56 c Pr. Up. wprowadzony został ust. 3, zgodnie z którym wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży nie może być rozpoznany wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia obwieszczenia o nim (w Monitorze Sądowym i Gospodarczym) oraz 14 dni od dnia doręczenia odpisu wniosku wierzycielom zabezpieczonym rzeczowo. Jest to niewątpliwie „ukłon” ustawodawcy w stronę wierzycieli posiadających zabezpieczenie w postaci np. hipoteki, zastawu, czy zastawu rejestrowego.
Pamiętać należy, że wierzyciel zabezpieczony nie jest uczestnikiem postępowania (chyba, że jest wnioskodawcą), a dzięki powyższemu rozwiązaniu ustawa umożliwia zajęcie stanowiska przez w/w wierzycieli co do zaproponowanych warunków.
Aukcje – nowy instrument prawny
Kolejną nowością, jeżeli chodzi o przygotowaną likwidację jest wprowadzenie instrumentu prawnego w postaci aukcji. Na mocy art. 56 ca Pr. Up. w przypadku złożenia co najmniej dwóch wniosków o pre-pack przeprowadza się aukcję pomiędzy nabywcami w celu wyboru najkorzystniejszych warunków sprzedaży. Zmianę tę należy ocenić pozytywnie. Aukcja umożliwia wyłonienie zwycięzcy na zasadach rynkowych. Liczy się najkorzystniejsza oferta, co przekłada się także na pełniejsze zaspokojenie wierzycieli z uzyskanych w ten sposób funduszy.
Przedstawione powyżej zmiany nie wyczerpują oczywiście tematu. Postarałem się przedstawić te najistotniejsze z punktu widzenia uczestników postępowania zmiany. Inne nowości dotyczą np. zaskarżania postanowień o zatwierdzenie pre-packu, obowiązku obwieszczania o złożonym wniosku w MSiG czy początku biegu terminu do zawarcia umowy sprzedaży.
Krzysztof Gołaszewski
Doradca Restrukturyzacyjny/Radca Prawny
Tekst ukazał się na łamach Gazety Prawnej
Potrzebujesz pomocy prawnej? Zadzwoń: +48 89 527 71 04
Poznaj koszty pomocy prawnej – cennik
Skorzystaj z porady prawnej online
