Brak świadomości o ciąży pozwala odzyskać etat.
Pracownica, która złożyła wypowiedzenie umowy o pracę albo podpisała porozumienie o jej rozwiązaniu nie wiedząc, że jest w odmiennym stanie, może uchylić się od skutków swojego oświadczenia.
Prawo pracy przyznaje wiele uprawnień związanych z rodzicielstwem. Szczególną ochroną otacza pracownice w ciąży, przyznając im gwarancje dotyczące trwałości stosunku pracy.
Ciężarna pracownica może skorzystać z przywilejów zagwarantowanych ustawowo w sytuacji, gdy poinformuje pracodawcę o fakcie bycia w ciąży. Jednak kodeks pracy nie narzuca terminu, w jakim powinna przekazać tę wiadomość przełożonemu. To osobista decyzja pracownicy.
Zgodnie z art. 185 kodeksu pracy stan ciąży powinien być stwierdzony świadectwem wydanym przez lekarza według określonego przez przepisy wzoru. Przepisy nie określają jednak, jakiej specjalności powinien być lekarz wydający zaświadczenie na potrzeby pracodawcy.
Szczególne przywileje
Choć termin zgłoszenia stanu ciąży zależy od pracownicy, to z praktycznego punktu widzenia dla obu stron korzystne jest, aby stało się to na wczesnym etapie ciąży. Kobiety w ciąży nie mogą wykonywać każdego rodzaju pracy, a przepisy nakładają na pracodawcę obowiązki związane z zapewnieniem odpowiednich i bezpiecznych warunków pracy, które nie stwarzałyby zagrożenia ani dla matki, ani dla mającego się urodzić dziecka.
Jeśli pracownica nie poinformuje przełożonego o swoim stanie, a ciąża jest obiektywnie widoczna, pracodawca ma obowiązek realizować wobec niej uprawnienia przysługujące ciężarnym bez względu na to, czy kobieta ujawniła swój stan.
Gwarancja zatrudnienia
Jednym z fundamentalnych rodzajów ochrony ciężarnej pracownicy jest ochrona przed rozwiązaniem stosunku pracy. Art. 177 k.p. wskazuje wyjątkowe sytuacje, w których pracodawca może rozwiązać umowę o pracę z kobietą w ciąży. Do takich przypadków należy ogłoszenie upadłości lub likwidacja pracodawcy albo okoliczności uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę z winy pracownika bez wypowiedzenia.
Wiedza na temat uprawnień pracownicy w ciąży co do ochrony jej stosunku pracy jest dość ugruntowana i funkcjonuje w świadomości pracowników. Bywają jednak sytuacje niestandardowe, przysparzające większych wątpliwości.
Podjętą decyzję…
Zdarza się, że pracownica podejmuje decyzję o odejściu z pracy i składa pracodawcy oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę. Niedługo potem dowiaduje się jednak, że jest w ciąży. Złożone wypowiedzenie przestaje być dla niej korzystną decyzją. Zgodnie z ugruntowanymi poglądami doktryny, chęć pozostania przez kobietę w stosunku pracy i korzystania w okresie ciąży z bezpieczeństwa ekonomicznego, prawnego i socjalnego, jakie zapewnia umowa o pracę, jest naturalną potrzebną człowieka, który ma zostać rodzicem.
Czy w takim przypadku pracownica może cofnąć złożone wypowiedzenie?
… można odwołać
Odpowiedź na to pytanie jest twierdząca. W kodeksie cywilnym w art. 88 opisana jest instytucja pozwalająca na uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli złożonego pod wpływem błędu. W opisanym stanie faktycznym właśnie ta instytucja prawa znajdzie zastosowanie.
Kobieta, która była w ciąży, a która nie wiedziała o swoim stanie w chwili składania wypowiedzenia pracodawcy, może w terminie 7 dni od dnia powzięcia wiadomości o stanie ciąży złożyć oświadczenie na piśmie adresowanym do pracodawcy o chęci wycofania wypowiedzenia. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 29 marca 2001 r. (I PKN 330/00, OSNP 2003, Nr 1, poz. 11). W piśmie powinna wskazać, że podczas składania oświadczenia o wypowiedzeniu nie miała pełnych informacji o swojej sytuacji życiowej, czyli o tym, że jest w ciąży. Po złożeniu takiego pisma sytuacja ciężarnej jest taka, jak gdyby nigdy wypowiedzenia nie złożyła.
Zastosowanie instytucji z art. 88 k.c. jest możliwe również wtedy, gdy pracodawca i pracownica zawarli porozumienie co do rozwiązania stosunku pracy, a w czasie zawierania tego porozumienia pracownica była w ciąży, o której nie wiedziała. Postępowanie kobiety powinno być analogiczne i porozumienie powinno utracić moc. Tak wynika również z wyroku SN z 19 marca 2002 r. (I PKN 156/01, OSNP 2004, Nr 5, poz. 78).
Zdaniem autorki
Zofia Gałązka, radca prawny, partner grupa prawna Togatus
Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli może być skuteczne tylko wtedy, gdy pracownica była już w ciąży w momencie składania wypowiedzenia, ale jeszcze o tym fakcie nie wiedziała. W tej sytuacji uznaje się, że brak wiedzy zniekształcił jej podjęcie decyzji o rozwiązaniu stosunku pracy i nie mogła złożyć jej zupełnie świadomie.
Zofia Gałązka | Radca Prawny Grupa Prawna Togatus:
