W przypadku gdy wejdzie się w konflikt z przepisami prawa karnego warto wiedzieć, że w razie wykazania naszej winy i tak w pewnych wypadkach sąd może a czasem wręcz musi potraktować nas łagodniej. Jedną z takich instytucji łagodzących pierwotną sankcję jest nadzwyczajne złagodzenie kary.
Kiedy można na nie liczyć?
W myśl kodeksu Sąd stosuje nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet może warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy współdziałającego z innymi osobami w popełnieniu przestępstwa, jeżeli ujawni on wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacje dotyczące osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotne okoliczności jego popełnienia.
Z cytowanego zapisu wynika zatem, iż w takim przypadku złagodzenie jest obligatoryjne („sąd stosuje”). Jest to swoista nagroda za wydanie współsprawców i szczegółów przestępstwa. Zwróćmy uwagę, że mówi się tu o ujawnieniu innych osób-a więc minimum dwóch.
Na wniosek prokuratora natomiast sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet warunkowo zawiesić jej wykonanie w stosunku do sprawcy przestępstwa, który, niezależnie od wyjaśnień złożonych w swojej sprawie, ujawnił przed organem ścigania i przedstawił istotne okoliczności, nieznane dotychczas temu organowi, przestępstwa zagrożonego karą powyżej 5 lat pozbawienia wolności.
Tu złagodzenie jest możliwe ale nie obowiązkowe, (sąd może). W praktyce jednak taki proponowany przez oskarżyciela bonus za pomoc organom ścigania jest aprobowany przez sąd.
W opisanych wyżej wypadkach sąd, wymierzając karę pozbawienia wolności do lat 5, może warunkowo zawiesić jej wykonanie na okres próby wynoszący do 10 lat, jeżeli uzna, że pomimo niewykonania kary sprawca nie popełni ponownie przestępstwa.
Najistotniejsze jest jednak, że Sąd może zawsze zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary w szczególnie uzasadnionych wypadkach, jeśli uzna, że nawet najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby niewspółmiernie surowa. W szczególności:
1) jeżeli pokrzywdzony pojednał się ze sprawcą, szkoda została naprawiona albo pokrzywdzony i sprawca uzgodnili sposób naprawienia szkody,
2) ze względu na postawę sprawcy, zwłaszcza gdy czynił starania o naprawienie szkody lub o jej zapobieżenie,
3) jeżeli sprawca przestępstwa nieumyślnego lub jego najbliższy poniósł poważny uszczerbek w związku z popełnionym przestępstwem.
Przekładowo miałem do czynienie z sytuacją gdy sąd nadzwyczajnie złagodził karę wobec osoby, który wskazała nieznanego policji wspólnika rozboju, opisała czyn nie umniejszając swego udziału, wyraziła szczerą skruchę i był to jej pierwszy czyn przestępny. Inny sytuacja dotyczyła sprawcy wypadku, który wskutek niego sam poniósł największe szkody na zdrowiu a naruszenie reguł drogowych nie było drastyczne.
Na czym polega nadzwyczajne złagodzenie kary? J Jest to wymierzenie kary poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenia albo kary łagodniejszego rodzaju według zasad ustalonych w kodeksie karnym.
I tak np.jeżeli czyn stanowi zbrodnię zagrożoną co najmniej karą 25 lat pozbawienia wolności, sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od 8 lat,a jeżeli czyn stanowi inną zbrodnię, sąd wymierza karę pozbawienia wolności nie niższą od jednej trzeciej dolnej granicy ustawowego zagrożenia. Zbrodnią są czyny zagrożone karą minimum 3 lat pozbawienia wolności.
Reasumując, dobrze jest pamiętać, że przepisy dają nam możliwość znacznego poprawienia swej sytuacji procesowej przy zaistnieniu opisanych w niniejszym artykule warunków.
Andrzej Pazdyga | Adwokat Grupa Prawna Togatus
