Prowadzenie przedsiębiorstwa w formie jednoosobowej działalności gospodarczej cieszy się w Polsce nadal dużą popularnością. Firmę w takiej formule zakłada się z roku na rok coraz prościej, a sposób opodatkowania dochodów czy mało sformalizowany charakter podejmowanych czynności sprawia, że taka forma prowadzenia biznesu jest atrakcyjna dla nowych przedsiębiorców czy dla osób prowadzących przedsiębiorstwa w niewielkich rozmiarach. Do tej pory największym minusem wyboru tej formy działalności gospodarczej był ścisły związek przedsiębiorstwa z osobą jej właściciela. Ta zależność oznaczała, że z chwilą śmierci przedsiębiorcy wszystkie umowy jakich był stroną, w tym umowy o pracę automatycznie rozwiązywały się. Zatem cały potencjał niematerialny organizacji przepadał. Oczywiście majątek przedsiębiorstwa przejmowali spadkobiercy właściciela, ale nie mogli oni kontynuować działalności operacyjnej firmy mogli założyć nową działalność indywidulaną lub w formie spółki prawa handlowego próbować odtworzyć jednostkę na bazie majątku przypadającego spadkobiercy po zmarłym przedsiębiorcy.
Ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, która wchodzi w życie w dniu 25 listopada 2018 r. ma na celu jak to wskazał ustawodawca, aby stworzyć osobą fizycznym warunki do zachowania ciągłości funkcjonowania ich przedsiębiorstwa po ich śmierci, przy uwzględnieniu, że przedsiębiorstwo należy postrzegać jako dobro prawne, mające nie tylko wartość majątkową i gospodarczą, ale także społeczną. Zgodnie z nową regulacją zapobiegliwy przedsiębiorca, będzie mógł wskazać, osobę, która będzie miała sprawować zarząd sukcesyjny na wypadek jego śmierci poprzez odpowiedni zapis z CEiDG. Natomiast jeżeli właściciel nie wskażę zarządcy to zgodnie z art. 12 w/w ustawy uprawnienie do powołania zarządcy sukcesyjnego służyć będzie małżonkowi przedsiębiorcy, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku, lub odpowiednio spadkobiercy ustawowemu czy spadkobiercy testamentowemu albo zapisobierca windykacyjny, który przyjął zapis windykacyjny, jeżeli zgodnie z ogłoszonym testamentem przysługuje mu udział w przedsiębiorstwie w spadku. Zarządca sukcesyjny będzie miał prawo dokonywać samodzielnie czynności z zakresu zwykłego zarządu, będzie mógł zaciągać zobowiązania rozwiązywać i zawierać umowy, w tym również umowy o pracę, natomiast czynności przekraczające zwykły zarząd będzie mógł podejmować po uzyskaniu zgód wszystkich współwłaścicieli przedsiębiorstwa w spadku. W przypadku napotkania trudności z uzyskaniem odpowiedniej zgody wszystkich zainteresowanych osób zarządca będzie mógł zwrócić się o odpowiednie zezwolenie sądu. Dzięki odpowiednim zmianom również w Prawie Bankowym zarządca sukcesyjny będzie miał dostęp do rachunków bankowych przedsiębiorstwa tak by móc prowadzić przedsiębiorstwo. Zarząd sukcesyjny będzie mógł być wykonywany za wynagrodzenie na zasadach określonych w przepisach kodeksu cywilnego o zleceniu. Kolejnym udogodnieniem umożliwiającym prowadzenie działalności osoby fizycznej po jej śmierci, będzie możliwość dokonania sukcesji decyzji administracyjnych niezbędnych do prowadzenia firmy. Koncesje, zezwolenia wpis do rejestrów działalności regulowanej to często podstawowe dokumenty umożliwiające funkcjonowanie biznesu. Dotychczas jednak z dniem śmierci ich adresata wygasały. Po wejściu w życie nowej Ustawy, decyzje administracyjne wydane na rzecz przedsiębiorcy będzie można albo przenieść na rzecz właściciela przedsiębiorstwa w spadku albo będzie można z nich korzystać po wykonaniu procedury ich potwierdzenie przez organ administracyjny. W mojej ocenie omawiane wyżej przepisy zostaną przyjęte z entuzjazmem wśród przedsiębiorców jako odpowiedź na ich problemy z sukcesją firm rodzinnych.
Zofia Gałązka radca prawny/ Grupa prawna TOGATUS
https://www.pb.pl/zmiany-w-ustawie-o-zarzadzie-sukcesyjnym-946254
